Grav
/ 3 / 3

Καλώς ήρθατε στην Συναγωγή Χανίων, Ετζ Χαγίμ

Μέχρι το 1999 η Συναγωγή Ετζ Χαγίμ ήταν ένας βεβηλωμένος χώρος, άλλοτε μέρος προσευχής, που αποτελούσε το μοναδικό εβραϊκό μνημείο στην Κρήτη μετά την καταστροφή της εβραϊκής κοινότητας το 1944. Ουσιαστικά λειτουργούσε ως μνημείο της επιτυχίας των Ναζί να καταστρέψουν 2.300 χρόνια εβραϊκής ζωής στο νησί της Κρήτης. Χρειάστηκαν τρία χρόνια, από το 1996 έως το έτος των επαν-εγκαινίων της, το 1999, για να αποκατασταθεί βήμα-βήμα και με επιμέλεια η δομή του κτιρίου. Η φιλοσοφία που ενέπνευσε όλη αυτήν την προσπάθεια συμπυκνώνεται στην εβραϊκή ρήση ‘‘Am Israel Hayy’’, που σημαίνει «οι άνθρωποι του Ισραήλ ζουν». Το 1996 η Συναγωγή Ετζ Χαγίμ συμπεριλήφθηκε στη λίστα των πιο σημαντικών μνημείων σε κίνδυνο του World Monument Fund (Παγκόσμιο Ταμείο Μνημείων), όμως σήμερα στέκει ως ζωντανή δήλωση της εβραϊκής ζωής και των αξιών της.

Σας προσκαλούμε να εξερευνήσετε την πλούσια ιστορία, όπως και τις τρέχουσες δραστηριότητες και εκδηλώσεις της Συναγωγής.

sayings

Η Συναγωγή Ετζ Χαγίμ

Ένας χώρος προσευχής, μνήμης και συμφιλίωσης

Αρκετό καιρό πριν την ανακάλυψη των ταχύτατων και βολικών μέσων συγκοινωνίας και επικοινωνίας, η Κρήτη απολάμβανε την απομόνωσή της ως νησί, αλλά ταυτόχρονα καθοριζόταν και από τη θέση της, ως σταυροδρόμι της ανατολικής Μεσογείου. Λίγο μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου η αλληλεπίδραση του ελληνικού πολιτισμού με τους μεγάλους ανατολικούς πολιτισμούς της Αιγύπτου και της Μεσοποταμίας δημιούργησαν τον ελληνιστικό κόσμο. Σε αυτό το πλαίσιο οι Εβραίοι ξεκίνησαν από πολύ νωρίς να εγκαθίστανται σε μερικές από τις μεγάλες νεοϊδρυθείσες πόλεις, όπως ήταν η Αλεξάνδρεια και η Αντιόχεια. Φαίνεται ότι ο κοσμοπολιτισμός του ελληνισμού προσέλκυσε στην Κρήτη τις πρώτες εβραϊκές κοινότητες, οι οποίες γρήγορα υιοθέτησαν την ελληνική γλώσσα και, ως έναν βαθμό, τον ελληνικό πολιτισμό.

Αυτοί οι Εβραίοι του ελληνιστικού κόσμου αποτέλεσαν την απαρχή των εβραϊκών κοινοτήτων της Κρήτης, οι οποίες παρέμειναν ζωντανές για περίπου 2.000 χρόνια. Αναπόφευκτα, μαζί με τον υπόλοιπο πληθυσμό του νησιού οι κοινότητες αυτές κέρδισαν αλλά και υπέφεραν από τη ιδιαίτερη γεωγραφική θέση της Κρήτης, ανάμεσα στην απομόνωση και το στρατηγικό της στίγμα. Υπό την ρωμαϊκή, τη βυζαντινή, την ενετική και την οθωμανική κατάκτηση οι εβραϊκές κοινότητες ανέπτυξαν έναν διακριτό χαρακτήρα, που αφενός φανέρωνε τη σύνδεσή τους με την αρχαιότητα, αφετέρου έφερε, μετά τον 15ο αιώνα, στοιχεία τις πλούσιας σεφαραδίτικης ταυτότητας που ευρέως διαδόθηκε στην ανατολική Μεσόγειο.

Οι τελευταίοι κατακτητές του νησιού ήταν οι Γερμανοί, οι οποίοι κατέλαβαν το νησί το 1941. Η ναζιστική ιδεολογία τους οδήγησε στη καταστροφή της τελευταίας εβραϊκής κοινότητας της Κρήτης, αυτής των Χανίων, το 1944. Μέχρι τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχαν καταστραφεί στο νησί πέντε συναγωγές, πράγμα που συνέβη επίσης με τα εβραϊκά νεκροταφεία και σχολεία και μόνο η βεβηλωμένη και παραμελημένη συναγωγή Ετζ Χαγίμ απέμεινε μάρτυρας της εβραϊκής ζωής στην Κρήτη.

Το 1995 το Παγκόσμιο Ταμείο Μνημείων ξεκίνησε τις εργασίες ανακαίνισης της Συναγωγής, η οποία επαν-εγκαινιάστηκε το 2000 ως χώρος προσευχής, μνήμης και συμφιλίωσης.

floral

Η Συναγωγή

Η Συναγωγή Ετζ Χαγίμ είναι το μόνο εναπομείναν εβραϊκό μνημείο στο νησί της Κρήτης. Το κτίριο απαντάται από την ενετική περίοδο και μετατράπηκε σε συναγωγή, με εμφανή ρωμανιώτικα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά, κατά τον 17ο αιώνα. Το Μίκβε της (τελετουργικό λουτρό) είναι ένα από τα αρχαιότερα σε λειτουργία στην Ελλάδα. Στη νότια αυλή του κτιρίου υπάρχουν ορισμένοι τάφοι, πρακτική ανοίκεια για χώρο συναγωγής.

Μάθετε περισσότερα

floral2

Οι Εβραίοι της Κρήτης

Εβραίοι ζούσαν στην Κρήτη για περίπου 2.300 χρόνια και μοιράζονταν στενά με τους υπόλοιπους κατοίκους την ιστορία της και τον πλούσιο και περίπλοκο πολιτισμό της κατά τη διάρκεια της ελληνιστικής, ρωμαϊκής, βυζαντινής, αραβικής, ενετικής και οθωμανικής περιόδου, έως την καταστροφή της εβραϊκής κοινότητας του νησιού, κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Μάθετε περισσότερα

Όλα τα καλλιτεχνήματα που περιλαμβάνονται στον ιστότοπο είναι έργα του Νίκου Σταυρουλάκη (Ν. Σ.),

εκτός από τις περιπτώσεις που επισημαίνεται κάτι διαφορετικό.